KUALA LUMPUR (22 Nov): Buat kali ketiga dalam tempoh tiga tahun, semua mata tertumpu kepada Istana Negara apabila Yang di-Pertuan Agong Al-Sultan Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah akan menentukan siapakah yang akan menjadi perdana menteri Malaysia seterusnya.
Ini berikutan ketiadaan majoriti Dewan Rakyat yang jelas dalam kalangan mana-mana gabungan politik, selepas pilihan raya umum ke-15 pada 19 November lalu.
Dua gabungan terbesar, Pakatan Harapan (PH) dan Perikatan Nasional (PN), kedua-duanya mendakwa mereka mempunyai cukup bilangan kerusi dan dokumen sokongan untuk membuktikannya, Yang di-Pertuan Agong akan menentukan siapa yang mungkin mendapat sokongan majoriti ahli parlimen, berdasarkan pertimbangannya seperti yang termaktub. dalam Perlembagaan Persekutuan.
Paling penting kini ialah kesetiaan 30 Ahli Parlimen (MP) dalam Barisan Nasional (BN). Ini kerana sesiapa yang ingin membentuk Kerajaan perlu berganding bahu dengan BN untuk melepasi ambang majoriti mudah 112 kerusi di Dewan Rakyat.
Ada tiga senario yang mungkin berlaku hari ini :
Senario 1: Pakatan Harapan + BN (en-bloc)
PH, gabungan terbesar selepas PRU15, telah memasuki fasa perbincangan “serius” dengan BN.
Gabungan itu, yang diketuai oleh calon PMnya Datuk Seri Anwar Ibrahim, boleh membentuk Kerajaan jika ia boleh menyertai jumlah 82 dan 30 ahli parlimen tanpa parti lain dengan jumlah 112 kerusi.
Walaupun tiada pengesahan daripada BN, pengerusinya Datuk Seri Ahmad Zahid Hamidi telah berkata dalam satu kenyataan pada hari Sabtu (19 Nov) bahawa gabungan itu “bersedia untuk mengetepikan perbezaan sentimen sebelum ini”.
Zahid juga berkata semua Ahli Parlimen BN telah menandatangani aku janji yang memberinya mandat untuk membuat keputusan mengenai mana-mana pakatan politik — walaupun beliau kemudiannya berkata keputusan itu akan dibuat oleh Majlis Tertinggi BN pada Selasa (22 Nov).
Semalam (Isnin), kerajaan negeri Perak sekali lagi dibentuk oleh pakatan PH-BN, dengan ADUN Kota Tampan Datuk Seri Saarani Mohamad daripada BN telah mengangkat sumpah di Istana Iskandariah di Kuala Kangsar.
Pahang, yang juga mempunyai DUN yang tergantung, mungkin akan mengikutnya kerajaan PH + BN, walaupun PN telah mengeluarkan kenyataan mengatakan telah melantik Tuan Ibrahim Tuan Man, ADUN Chekah daripada PAS, untuk mengetuai rundingan membentuk kerajaan negeri. (Keputusan DUN Pahang akan diketahui hari ini)
Bagaimanapun, idea pakatan BN-PH berdepan dengan banyak bantahan, termasuk oleh Ahli Parlimen Ayer Hitam Datuk Seri Wee Ka Siong, serta pemimpin kanan Umno dan Ahli Parlimen Sembrong Datuk Seri Hishammuddin Tun Hussein. Kumpulan ahli parlimen BN yang menang adalah seramai 30 orang termasuk 26 daripada Umno, dua daripada MCA, dan masing-masing seorang daripada MIC dan PBRS.
Senario 2: Perikatan Nasional mempunyai “lebih daripada 112” SD individu
Sementara itu, Setiausaha Agung PN Datuk Seri Hamzah Zainudin berkata gabungan itu telah menyerahkan kepada Yang di-Pertuan Agong “lebih daripada 112 akuan berkanun (SD)” daripada Ahli Parlimen yang telah memberi sokongan kepada Pengerusi PN Tan Sri Muhyiddin Yassin.
PN memenangi 73 kerusi pada PRU15. Menjelang Isnin, Gabungan Parti Sarawak (GPS) dan Gabungan Rakyat Sabah (GRS) — apa yang dipanggil “Borneo Bloc” dengan jumlah 29 kerusi, secara terbuka menyokong Muhyiddin — meninggalkan pakatan itu hanya sepuluh kerusi kekurangan majoriti dalam Dewan Rakyat.
Dengan hanya tujuh ahli parlimen yang tidak diambil kira dalam mana-mana gabungan (Warisan, tiga; bebas, dua; dan PBM dan KDM, masing-masing seorang), 112 SD yang menyokong Muhyiddin berkemungkinan besar termasuk yang ditandatangani oleh beberapa Ahli Parlimen daripada BN juga.
Bagaimanapun, Zahid dari BN menyatakan bahawa mana-mana SD yang ditandatangani oleh Ahli Parlimen BN di luar keputusan parti adalah tidak sah. Terdahulu, beliau mendakwa mana-mana ahli Parlimen yang menentang keputusan parti akan kehilangan keahlian parti mereka, serta kerusi parlimen mereka, “selaras dengan” undang-undang anti-lompat parti.
Proses pemilihan Perdana Menteri dari Istana pada 2020, 2021
Pada masa lalu berikutan Gerakan Sheraton pada Februari 2020, Yang di-Pertuan Agong menemu bual setiap ahli parlimen individu untuk memastikan calon perdana menteri yang mendapat sokongan ahli parlimen.
Tidak yakin bahawa mana-mana calon mempunyai jumlah itu, beliau kemudiannya bertemu dengan pemimpin parti politik dengan ahli Parlimen yang bersidang, sebelum yakin membuat keputusan untuk melantik Presiden Parti Pribumi Bersatu Malaysia Tan Sri Muhyiddin Yassin sebagai perdana menteri kelapan.
Berikutan peletakan jawatan Muhyiddin pada Julai 2021, Yang di-Pertuan Agong meminta SD (akaun bersumpah) di kalangan ahli Parlimen untuk mendedahkan calon perdana menteri mereka. Ini diikuti dengan pertemuan dengan setiap 114 Ahli Parlimen, dikatakan menyokong Umno Datuk Seri Ismail Sabri Yaakob sebagai perdana menteri kesembilan.
Senario 3: Kerajaan minoriti?
Terdapat juga gesaan dalam kalangan ketua bahagian Umno supaya BN kekal dalam blok Pembangkang. Jika ini berlaku – dan kedua-dua PN dan PH tidak berganding bahu – teka-teki itu boleh diselesaikan dengan pembentukan kerajaan minoriti, kata seorang penganalisis politik.
Parti politik boleh menandatangani perjanjian keyakinan dan bekalan (CSA), yang memerlukan Ahli Parlimen Pembangkang menyokong rang undang-undang belanjawan Kerajaan dan usul keyakinan untuk PM “sebagai langkah sementara” sehingga satu pihak mencapai majoriti, tambah penganalisis itu.
Sekiranya kerajaan minoriti, berkemungkinan PM akan dilantik dalam kalangan gabungan yang lebih besar — dalam keadaan semasa, menjadi PN, kerana pakatan itu termasuk GPS dan GRS untuk 102 Ahli Parlimen, berbanding PH 82.
Tanpa CSA dan apa-apa kejelasan mengenai majoriti, mana-mana kerajaan baharu pastinya boleh diuji oleh Pembangkang apabila Parlimen bersidang, dan berpotensi menghadapi jalan buntu yang lain serta ketidakstabilan seperti sebelum ini. Dengan bajet persekutuan 2023 masih belum diluluskan, Malaysia memerlukan penyelesaian segera kepada kebuntuan politik.
Penentuan kerajaan secara parti en bloc adalah jawapan yang terbaik.
