China melancarkan kapal induk perang ketiga dan paling maju pada hari Jumaat lalu, ketika Beijing berlumba-lumba mengejar keupayaan untuk bersaing dengan ketenteraan AS dan memberi amaran kepada dunia akan ancamannya untuk merampas semula Taiwan secara paksa jika perlu.
Kapal perang itu, dinamakan Fujian sempena wilayah pantai bertentangan dengan Taiwan, sedang dalam pembinaan di limbungan Jiangnan Shanghai sejak 2018. Ia akan mengurangkan jurang armada pengangkut China berbanding dengan pesaing kuasa dunianya, AS dan dijangka akan beroperasi pada akhir tahun depan atau dalam 2024.
Fujian ditetapkan untuk dilancar pada 3 Jun tahun ini, menurut penganalisis dan laporan media. Tetapi ia tergendala kerana wabak Covid-19 melanda Shanghai dengan penutupan aktiviti serta sempadan selama dua bulan.
“Penyambungan semula kerja selepas langkah kawalan wabak adalah lebih perlahan daripada jangkaan, dan terdapat kekurangan pekerja,” kata seorang sarjan tentera China, yang meminta untuk tidak dinamakan kerana dia tidak diberi kuasa untuk bercakap dengan media mengenai topik itu. “Peralatan untuk kelengkapan selanjutnya selepas pelancaran itu juga tidak tersedia sepenuhnya.”
Fujian ialah kapal perang induk China pertama yang direka dan dikeluarkan sepenuhnya oleh negara itu. Liaoning, kapal pengangkut pertama, ialah badan kapal yang telah diperbaharui yang dibeli dari Ukraine dan dibina semula di Shandong.
(Liaoning – Kapal induk perang pertama China yang mempunyai rekabentuk lama)
Tentera Laut China menyasarkan untuk mempunyai enam kapal perang induk menjelang tahun 2035, berbanding dengan armada Tentera Laut AS yang mempunyai 11 kapal, menurut tulisan sarjana PLA (People Liberation Army) dan sebutan dalam media rasmi China.
Shandong menjalani hampir setahun kerja pembinaan selepas ia dilancarkan pada April 2017 dan 17 bulan lagi ujian laut sebelum mula beroperasi.
Fujian mungkin mengambil masa lebih lama untuk beroperasi sepenuhnya, kata penganalisis, tetapi menunjukkan ia lebih maju. Dua kapal induk pertama mempunyai bentuk lompat ski, reka bentuk ketinggalan zaman yang tidak boleh melancarkan pesawat yang lebih berat dan mengehadkan jumlah senjata yang boleh dibawa oleh pejuang yang berlepas darinya. Kapal baharu itu dilengkapi dengan lastik elektromagnet, sama dengan inovasi terbaru Tentera Laut AS.
“Tentera Laut PLA akan menghadapi cabaran untuk beralih daripada [melompat] kepada operasi pengangkut [melompat] yang lebih mencabar, dan ini mungkin melambatkan mencapai keupayaan operasi dengan kapal baharu itu,” menurut badan pemikir Institut Antarabangsa untuk Kajian Strategik. “Ia juga mungkin menghadapi masalah kemajuan yang sama seperti yang dihadapi oleh AS dalam memperkenalkan lastik elektromagnet.”
China telah membina kapalnya dengan lebih pantas daripada jangkaan pemerhati barat tetapi kemajuannya dalam mengerahkannya tidaklah secepat itu.
“Ia menghantar isyarat besar apabila pembawa ketiga dilancarkan, tetapi masalahnya ialah anda perlu melengkapkan dan mengendalikannya,” kata Meia Nouwens, pakar PLA di IISS. “Liaoning masih berlatih menyusun kumpulan penyerang kapal induk hampir 10 tahun selepas ia diserahkan kepada Tentera Laut PLA (China).”
Penganalisis berkata cabaran paling sukar Tentera Laut PLA ialah kekurangan kelasi yang berkelayakan dan kekurangan pesawat yang sesuai. “Masalah terbesar mereka ialah mereka tidak mempunyai orang yang mencukupi,” kata Hsu Yen-chi, seorang penyelidik di badan pemikir Majlis Kajian Strategik dan Wargaming di Taipei, dan sedang bergelut untuk mencari orang yang mencukupi yang diperlukan untuk kakitangan satu penerbangan tentera laut rejimen setiap pembawa, yang mungkin memerlukan sehingga 3,000 individu.
“Matlamatnya adalah untuk mencapai keseimbangan strategik dengan AS di Pasifik barat, serta menyatukan kawalan Laut China Selatan,” tambah Hsu. “Sediaan biasa ialah 40 pesawat pejuang setiap kapal induk tetapi jika anda melihat latihan terbaru mereka, mereka hanya mempunyai 20. Jadi mereka sangat jauh dari objektif yang mereka mahukan.”
China terus menghasilkan lebih banyak pesawat pejuang J-15 yang digunakan pada Liaoning dan Shandong dan sedang mengusahakan versi baharu pesawat berkelajuan tinggi itu yang dipercayai direka untuk digunakan pada kapal pengangkut ketiga.
(Pesawar pejuang rekaan China J-15)
“Perbezaan utama ialah keserasian lastik, pautan data canggih dan sistem radar, dan sudah tentu muatan yang lebih besar termasuk peluru berpandu jarak jauh,” kata seorang pegawai tentera barat yang mengintip PLA.
PLA juga sedang meneroka cara untuk melonjakkan jet yang lebih maju dan menangani beberapa kelemahan pasukan kapal induk lama. Dalam video yang dikeluarkan oleh Armada Laut Selatan China tahun ini, tujuh dron kelihatan di geladak Shandong.
Tetapi penganalisis memberi amaran agar tidak menganggap keupayaan China sudah matang dalam bidang ini. Nouwens berkata imej serupa ditunjukkan oleh pengeluar senjata milik negara China di Pertunjukan Udara Zhuhai pada 2018.
“Walaupun itu jelas menunjukkan mereka memikirkan dan mempunyai misi tentang perkara ini dan mungkin bereksperimen mengenainya, kita tidak seharusnya membuat kesilapan dengan menganggap mereka telah bersedia,” katanya.
