Presiden Vladimir Putin akan mengalami “tamparan yang sangat serius” jika negara Eropah berhenti membeli minyak dan gas Rusia, kata seorang oligarki yang hidup dalam buangan yang pernah mengetuai salah satu bekas syarikat gergasi minyak negara itu.
“Jika Putin terpaksa mengubah hala eksport minyak dan gas dari Eropah ke pasaran Asia, dia akan kehilangan lebih separuh daripada pendapatannya,” kata Mikhail Khodorkovsky kepada Stephen Sackur dalam “Hardtalk” BBC. Hasil daripada minyak dan gas membentuk 36% daripada belanjawan persekutuan Rusia pada 2021, angka daripada kementerian kewangan negara itu.
“Adakah dia dapat meneruskan perang dan untuk berapa lama dia akan dapat meneruskan perang dalam keadaan itu? Sukar untuk saya katakan,” Khodorkovsky, pengkritik lantang Kremlin, menyambung. “Tetapi saya fikir ia akan menjadi tamparan yang sangat serius.”
Presiden AS Joe Biden telah berjanji untuk mengharamkan import tenaga Rusia, tetapi Kesatuan Eropah, yang mendapat kira-kira satu pertiga daripada gas asli dan minyaknya dari Rusia, mendapati sukar untuk memutuskan hubungan dalam sektor itu.
Agensi Tenaga Antarabangsa berkata pada 13 April bahawa Rusia mengeksport kira-kira $400 juta nilai gas asli ke EU setiap hari dan memperoleh kira-kira $700 juta hasil harian daripada eksport minyak mentah dan produk ditapis.
“Barat membuat kesilapan besar kerana bergantung kepada bekalan tenaga Rusia,” kata Khodorkovsky. “Hari ini Barat perlu membayar akan kesilapannya.”
IEA berkata penghantaran minyak dari Rusia ke Eropah diteruskan hasil daripada perjanjian yang dicapai sebelum pencerobohan Ukraine.
“Pembeli mengelak minyak mentah Rusia kerana kebimbangan mengenai keselamatan penghantaran, insurans dan sekatan. Minyak mentah Ural dari Rusia ditawarkan pada harga diskaun, tetapi pengambilan adalah terhad setakat ini, dengan pengimport minyak Asia sebahagian besarnya berpegang kepada pembekal tradisional di Tengah Timur, Amerika Latin dan Afrika,” kata agensi itu.
Presiden Ukraine Volodymyr Zelenskyy sebelum ini bersuara menentang negara Eropah yang terus menggunakan bekalan tenaga Rusia, memberitahu BBC bahawa mereka membuat wang “daripada darah.” Penasihat ekonomi tertinggi Zelenskyy telah berkata bahawa Ukraine akan mendakwa syarikat yang dikatakannya melakukan “jenayah perang” dengan meneruskan perdagangan minyak dan gas Rusia.
“Saya fikir apa yang kita ada ialah ketegangan antara apa yang lebih baik dan apa yang mungkin,” kata Khodorkovsky kepada BBC. “Adalah lebih baik, sudah tentu, untuk menjadikannya mustahil untuk Putin membayar pencerobohannya dengan wang daripada eksport minyak dan gas. Tetapi adakah mungkin hari ini? Mungkin.”
Negara-negara Barat telah mengenakan sekatan menyeluruh ke atas Rusia dalam usaha untuk memotong sebahagian daripada pembiayaan Kremlin dan menekan Putin untuk membatalkan pencerobohannya ke atas Ukraine. Tetapi Canselor Jerman Olaf Scholz berkata sekatan Barat terhadap import gas Rusia mungkin tidak akan menghentikan perang, memberitahu Der Spiegel bahawa Putin tidak akan pernah memulakan perang jika merosakkan ekonomi.
Khodorkovsky ialah Ketua Pegawai Eksekutif Yukos, ketika itu syarikat minyak terbesar Rusia, antara 1997 dan 2004. Beliau dalam tempoh singkat adalah orang terkaya Rusia pada 2003, apabila Forbes meletakkan nilai bersihnya pada $15 bilion.
Pada tahun 2001, beliau mengasaskan Open Russia, sebuah organisasi politik anti-Kremlin yang memberi tumpuan kepada demokrasi dan hak asasi manusia yang telah ditutup oleh pihak berkuasa Rusia pada tahun 2006. Khodorkovsky telah ditangkap dan didakwa dengan penipuan dan pengelakan cukai pada tahun 2003 dan dijatuhi hukuman penjara sembilan tahun pada tahun 2005.
Pada 2013, dia telah diampunkan oleh Putin dan dibebaskan dari penjara setahun lebih awal. Dia dibuang negeri dari Rusia dan kini tinggal di London.
