KUALA LUMPUR, 29 Dis — Ekonomi gig Malaysia meneruskan trajektori menaik pada 2024, dengan bilangan freelancer, termasuk pekerja gig, melebihi tiga juta setakat September lepas.
Pertumbuhan itu mencerminkan penerimaan dan pergantungan yang semakin meningkat terhadap kerja gig sebagai sumber pendapatan yang berdaya maju, fleksibiliti yang ditawarkan sektor itu dan ekonomi digital yang berkembang.
Ia juga telah membawa peningkatan seruan untuk perlindungan yang lebih baik, kerana ramai yang di dalam sektor ini masih berada di luar lindungan undang-undang buruh.
Pertubuhan Buruh Antarabangsa (ILO) juga telah menyatakan kemasukan pekerja gig dalam kategori pekerja akaun sendiri, mencerminkan definisi yang lebih luas dan pengiktirafan kerja gig dalam pasaran buruh.
Menurut Laporan Tinjauan Tenaga Buruh bagi suku ketiga (S3) 2024, bilangan pekerja akaun sendiri telah meningkat kepada 3.09 juta pada suku tersebut daripada 2.93 juta pada S1 2023.
Dipetik daripada Bernama dalam temu bual baru-baru ini, pensyarah kanan Jabatan Ekonometrik dan Perangkaan Perniagaan Monash University Malaysia Dr Nur Syazwani Mazlan berkata pengembangan ekonomi gig merupakan petunjuk positif kedinamikan ekonomi dan potensi pertumbuhan selanjutnya pada tahun-tahun akan datang.
Langkah-langkah untuk menangani cabaran
Walau pertumbuhan yang menggalakkan, ekonomi gig juga menghadapi beberapa cabaran.
Menurut statistik teknologi sumber manusia, Qwork Malaysia, ramai pekerja gig masih kekurangan perlindungan buruh yang penting di bawah undang-undang buruh, seperti gaji minimum, had waktu bekerja dan cuti bergaji.
Memandangkan ketepuan pasaran dan keperluan perundangan yang berkembang, strategi segera diperlukan untuk mengekalkan pertumbuhan dalam sektor ini.
Sebagai tindak balas kepada cabaran ini, kerajaan Malaysia sedang dalam proses memperkenalkan langkah untuk menyokong pekerja gig, termasuk cadangan Rang Undang-undang Ekonomi Pekerja Gig dan penubuhan Suruhanjaya Ekonomi Gig Malaysia (SEGiM) di bawah Jabatan Perdana Menteri.
Ketua pegawai eksekutif Qwork Muna Munirah memuji pendirian proaktif kerajaan, berkata penubuhan SEGiM dan perundangan yang akan datang boleh membantu memastikan ekonomi gig yang lebih mampan dan inklusif.
Pada masa yang sama, Grab Malaysia juga mengalu-alukan keputusan kerajaan untuk menangguhkan pembentangan Rang Undang-undang Ekonomi Pekerja Gig, kerana percaya ini akan membolehkan perundingan yang lebih komprehensif dengan semua pihak berkepentingan, termasuk syarikat platform, pekerja gig, ahli akademik dan pakar industri.
“Kami percaya pendekatan inklusif dan berperingkat akan memastikan pelbagai keperluan ekonomi gig ditangani sambil meminimumkan potensi cabaran seperti kesukaran dalam penerimaan dasar, ketidakcekapan dalam pelaksanaan dan pematuhan, halangan kemasukan yang lebih tinggi untuk pekerja gig, gangguan kepada perniagaan dan peningkatan. kos untuk pengguna,” katanya.
Meningkatkan keselamatan sosial, meningkatkan kemahiran
Bagi meningkatkan lagi ekonomi gig, Nur Syazwani mencadangkan kerajaan memperluaskan skim keselamatan sosial, seperti Perkeso dan Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP), bagi menampung lebih ramai pekerja gig.
Beliau juga mengesyorkan program latihan tambahan yang memfokuskan pada kemahiran digital dan celik kewangan untuk membantu pekerja gig meningkatkan kebolehpasaran mereka dan mengurus kewangan mereka dengan lebih baik.
Selain itu, beliau mencadangkan pembangunan rangka kerja kawal selia yang jelas untuk menentukan hak dan tanggungjawab pekerja dan platform gig, serta akses yang lebih mudah kepada perkhidmatan kewangan seperti pinjaman mikro dan insurans yang disesuaikan.
Tinjauan untuk 2025
Tinjauan ekonomi gig Malaysia kekal positif, memandangkan ia berdaya tahan dan fleksibel, disokong oleh kemajuan teknologi dan permintaan untuk perkhidmatan yang fleksibel, kata ketua aktivis Persatuan eHailing Malaysia (GEM), Jose Rizal.
Bagaimanapun, beliau menekankan kepentingan pembaharuan sistemik untuk mengimbangi hak pekerja dengan pertumbuhan sektor, termasuk pengenalan Rang Undang-undang Ekonomi Pekerja Gig dan perlindungan sosial yang fleksibel.
Qwork Malaysia menyerlahkan sektor baru muncul seperti tunjuk ajar dalam talian dan pemasaran digital, yang, bersama-sama dengan peningkatan integrasi teknologi, dijangka memacu pertumbuhan ekonomi gig lagi.
Nur Syazwani berkata apabila perniagaan terus bergantung pada penyelesaian digital, permintaan untuk peranan bebas dalam bidang seperti penciptaan kandungan dan sokongan teknologi maklumat dijangka meningkat.
“Secara keseluruhannya, sementara ekonomi gig di Malaysia ditetapkan untuk pertumbuhan berterusan, menangani cabaran seperti jaminan pekerjaan, kestabilan pendapatan dan ketepuan pasaran akan menjadi penting untuk kemampanannya.
“Dengan dasar yang betul, ekonomi gig berpotensi menyumbang dengan ketara kepada pertumbuhan Malaysia sambil menawarkan peluang pekerjaan yang inklusif,” katanya.
