Mengikuti tema “Ekonomi MADANI: Negara Makmur, Rakyat Sejahtera”, Bajet 2025 telah dibentangkan pada 18 Oktober 2024, oleh Perdana Menteri dan Menteri Kewangan Malaysia, Datuk Seri Anwar Ibrahim.
Berikut adalah topik yang mesti diketahui untuk diambil perhatian oleh usahawan dan pemula.
1. Kerajaan telah memperuntukkan RM421 bilion untuk Bajet 2025
Bajet 2025 adalah yang tertinggi pernah diumumkan iaitu RM421 bilion.
RM335 bilion adalah untuk perbelanjaan mengurus, manakala RM86 bilion sebagai perbelanjaan pembangunan, dan RM2 bilion adalah penjimatan luar jangka.
2. Kerajaan sedang memperkenalkan Rangka Kerja Insentif Pelaburan yang baharu
Kerajaan bersetuju memperkenalkan Rangka Kerja Insentif Pelaburan baharu yang memberi tumpuan kepada aktiviti bernilai tinggi.
Rangka kerja ini dijangka akan dilaksanakan pada suku ketiga 2025. Ia melibatkan perkara berikut:
Insentif cukai untuk aktiviti nilai tambah tinggi dalam sektor elektrik dan elektronik (E&E), seperti perkhidmatan reka bentuk litar bersepadu (IC) dan bahan termaju.
Potongan cukai khas untuk orang dalam bidang kecerdasan buatan (AI), robotik, internet of things (IoT), sains data, fintech dan teknologi mampan.
Insentif akan diberikan kepada perusahaan multinasional (MNE) yang membelanjakan sehingga RM2 juta setahun. Terdapat juga dana padanan pelaburan berjumlah lebih RM100 juta ringgit yang disediakan melalui platform pembiayaan awam ekuiti untuk pembangunan pembekal tempatan dalam sektor E&E, bahan kimia khusus dan peranti perubatan.
Kumpulan ekonomi akan diwujudkan mengikut kepakaran negeri—seperti tenaga boleh diperbaharui di Perlis dan Sabah, dan industri kimia khusus di Pahang dan Terengganu—untuk mengurangkan jurang ekonomi antara wilayah.
Insentif cukai pendapatan ditawarkan pada kadar khas untuk pelaburan di 21 sektor ekonomi di negeri seperti Perlis, Kedah, Kelantan, Terengganu, Sabah dan Sarawak, tertakluk kepada limpahan ekonomi yang berjaya.
Untuk memastikan pelaburan berdasarkan ESG, insentif cukai seperti elaun cukai pelaburan atau pengecualian cukai pendapatan diberikan untuk aktiviti Carbon Capture, Utilisation, and Storage (CCUS).
3. Agensi kerajaan akan digabungkan
Jika anda seorang pengasas syarikat start-up, anda mungkin keliru dengan pelbagai agensi kerajaan yang wujud. Perdana Menteri telah mengumumkan bahawa beberapa entiti kerajaan sedang digabungkan supaya mereka boleh beroperasi dengan lebih berkesan. Ini termasuk:
MAVCOM dan CAAM
InvestKL dan MIDA
Razak School of Government dan INTAN
HDC dan MATRADE
4. RM200 juta untuk CoSIF dan NIDF
Tahun depan, sejumlah RM200 juta akan disalurkan, meliputi Dana Pelaburan Bersama Strategik (CoSIF) dan Dana Pembangunan Perindustrian NIMP (NIDF).
Kedua-dua ini akan menuju ke arah menyokong pertumbuhan PKS dan syarikat bersaiz sederhana serta menggalakkan inovasi.
5. KWAP akan menerima RM1 bilion untuk dana Dana Perintisnya
KWAP, di bawah dana Dana Perintisnya, akan diperuntukkan RM1 bilion untuk menyokong aktiviti syarikat permulaan tempatan, dengan RM200 juta khusus untuk 2025.
6. RM300 juta untuk Dana Negara di bawah Khazanah pada 2025
National Fund-of-Funds (NFOF) akan ditubuhkan di bawah Khazanah untuk beroperasi dengan dana RM1 bilion.
NFOF akan menyokong pengurus dana modal teroka melabur dalam syarikat permulaan dengan peruntukan RM300 juta ringgit untuk 2025.
7. Cradle Fund mendapat peruntukan RM65 juta
Cradle Fund diperuntukkan RM65 juta untuk membantu syarikat permulaan yang berpotensi untuk berkembang ke peringkat serantau dan global. Ini juga termasuk geran 15 juta ringgit sebagai insentif untuk GLC bekerjasama dengan syarikat permulaan melalui usaha modal teroka korporat.
8. RM50 juta untuk Geran Digital Perusahaan Mikro, Kecil dan Sederhana (PMKS) Madani
RM50 juta disediakan sebagai geran pemadanan digital PMKS dan geran vendor digital di bawah BSN untuk usahawan tempatan kekal berdaya saing dalam pasaran.
9. SKMM akan terima RM100 juta untuk keusahawanan dalam talian
SKMM akan menerima RM100 juta dalam tempoh lima tahun untuk meningkatkan Nadi (Pusat Penyebaran Maklumat Kebangsaan) di seluruh negara sebagai platform komuniti untuk keusahawanan dalam talian.
10. Forest City mendapat rombakan di Zon Ekonomi Khas Johor-Singapura (JSSEZ)
Kerajaan meluluskan Forest City sebagai “Pulau Bebas Cukai” untuk menyokong pelancongan dan aktiviti ekonomi tempatan. Pakej insentif cukai untuk Zon Kewangan Khas Forest City juga diumumkan untuk meningkatkan aktiviti perkhidmatan kewangan seperti perkhidmatan perniagaan global kewangan dan fintech.
Skim Pejabat Keluarga Tunggal telah dilancarkan untuk Zon Kewangan Khas Forest City bagi menggalakkan pengurusan dana keluarga.
Pusat Pemudahcara Invest Malaysia – Johor (IMFC-J) juga sedang ditubuhkan untuk memudahkan pelaburan dalam JSSEZ. Pusat ini bertujuan mengurangkan birokrasi di pelbagai peringkat bagi mempercepatkan kelulusan.
11. RM1 bilion untuk Khazanah melancarkan Program Syarikat Pertengahan
Khazanah akan melancarkan Program Syarikat Pertengahan dengan dana RM1 bilion, bertujuan menyediakan pembiayaan yang menyokong pembinaan keupayaan syarikat tempatan.
12. RM40 juta untuk pengeksport Malaysia yang mempromosikan produk buatan tempatan di peringkat antarabangsa
RM40 juta juga disediakan di bawah MATRADE sebagai “geran bayaran balik” untuk membantu pengeksport Malaysia mempromosikan produk dan perkhidmatan buatan Malaysia di peringkat antarabangsa, khususnya meneroka pasaran baharu di Afrika, Amerika Latin dan Timur Tengah.
13. RM20 juta untuk i-Tekad
Menurut Perdana Menteri, program i-TEKAD yang ditawarkan oleh 13 bank dan 70 rakan pelaksana telah membantu lebih 8,000 usahawan mikro berpendapatan rendah.
Tahun depan, geran padanan RM20 juta akan disediakan, dengan RM5 juta khusus untuk menyumbang kepada sumbangan insurans atau takaful untuk usahawan mikro.
Ini akan dipadankan dengan sumbangan daripada syarikat insurans atau pengendali takaful untuk memanfaatkan peniaga kecil dan penjaja, penghantar barangan dan makanan, serta peserta Usaha Pendapatan Rakyat yang tanamannya rosak akibat bencana.
14. RM40 juta dalam bentuk geran sepadan untuk pelaburan impak sosial
Menyokong pelbagai pelaburan impak sosial, termasuk pembiayaan P2P patuh Syariah dan pembiayaan ekuiti awam di bawah program MyCIF, kerajaan menyediakan geran padanan sebanyak RM40 juta.
15. RM40 bilion kesemuanya untuk kemudahan pinjaman untuk perniagaan
Secara keseluruhan, RM40 bilion diperuntukkan sebagai kemudahan pinjaman serta jaminan pembiayaan perniagaan di bawah agensi kerajaan.
Pinjaman bersaiz mikro disediakan sehingga RM3.2 bilion ringgit, antaranya oleh TEKUN dan BSN untuk membantu vendor kecil, termasuk orang kurang upaya, Cina, dan masyarakat Bumiputera.
Sementara itu, Bank Pembangunan Malaysia Berhad akan menyediakan pembiayaan sebanyak RM6.4 bilion untuk menyokong pembiayaan sektor pembangunan infrastruktur, pendigitalan, pelancongan, logistik, dan pengangkutan, serta tenaga boleh diperbaharui dan peralihan.
Kerajaan melalui Syarikat Jaminan Pembiayaan Perniagaan (SJPP) akan terus menjamin pembiayaan PKS sehingga RM20 bilion, termasuk jaminan RM5 bilion untuk PKS Bumiputera.
Dana pinjaman PKS sebanyak RM3.8 bilion, disediakan oleh BNM, akan menyokong usahawan untuk bergerak ke arah digital dan automasi selain terus membantu sektor agromakanan dan amalan mampan.
RM650 juta juga akan diperuntukkan untuk menyokong wanita dan belia dalam bidang keusahawanan.
RM130 juta disediakan khusus untuk melaksanakan pelbagai program termasuk pembiayaan perniagaan komuniti untuk usahawan India.
16. Pelbagai peruntukan untuk usahawan Bumiputera
Untuk 2025, RM800 juta pembiayaan di bawah MARA dan PUNB disediakan untuk lebih ramai usahawan Bumiputera, termasuk untuk menyokong artis tempatan.
Kerajaan juga akan memperuntukkan RM1.3 bilion untuk memperkasakan kontraktor G1-G4 (merujuk kepada gred kontraktor yang berbeza), terutamanya Bumiputera.
Ini memberi peluang kepada kontraktor untuk melaksanakan projek kecil dan sederhana seperti pembinaan jalan raya serta pembaikan dan penyelenggaraan infrastruktur awam.
17. Gaji minimum telah meningkat kepada RM1,700
Kerajaan bersetuju menaikkan kadar gaji minimum daripada RM1,500 sebulan kepada RM1,700 sebulan, berkuat kuasa pada 1 Februari 2025.
Bagi majikan yang mempunyai pekerja kurang daripada lima, kerajaan akan menangguhkan tarikh berkuat kuasa untuk tempoh enam bulan, menjadikannya berkuat kuasa pada 1 Ogos 2025.
18. Pembiayaan RM470 juta untuk usahawan wanita
Sejumlah RM470 juta dana pembiayaan disediakan oleh SME Bank, BSN, Bank Rakyat, dan MARA untuk menyokong PKS wanita memperoleh modal kerja, membeli aset, dan seterusnya meningkatkan kapasiti perniagaan ke tahap yang lebih tinggi.
19. Cadangan insentif cukai untuk keseimbangan kerja-kehidupan yang lebih baik
Untuk menggalakkan keseimbangan kehidupan kerja, kerajaan menyediakan potongan cukai tambahan sebanyak 50% ke atas kos pembangunan kapasiti dan perolehan perisian yang ditanggung oleh majikan dalam melaksanakan pengaturan kerja yang fleksibel.
Potongan cukai tambahan 50% akan diberikan untuk kemudahan cuti jagaan tambahan yang dibayar oleh majikan sehingga 12 bulan kepada pekerja yang menjaga kanak-kanak atau ahli keluarga yang sakit atau kurang upaya.
20. RM25 juta untuk menyediakan pembiayaan kepada usahawan sosial kreatif
MyCreative Ventures turut menyediakan RM25 juta untuk menyokong industri kreatif melalui suntikan ekuiti kepada syarikat berpotensi tinggi dan menyediakan pembiayaan untuk usahawan sosial kreatif.
