KUALA LUMPUR, 28 Mei — Bekas ketua menteri Pulau Pinang Lim Guan Eng hari ini melahirkan kebimbangannya mengenai kemerosotan baki akaun utama kerajaan negeri Pulau Pinang yang jatuh sebanyak RM825 juta sejak empat tahun lalu, turun daripada RM1.15 bilion pada 2019 kepada hanya RM330 juta pada 2023.
Ahli Parlimen Bagan itu berkata memperkukuh tadbir urus yang cekap, bertanggungjawab dan telus (CAT – competent, accountable, and transparent) dengan tender terbuka mandatori adalah penting untuk meningkatkan hasil negeri, mengurangkan kos, dan mengelakkan defisit fiskal.
Guan Eng mahu kerajaan Pulau Pinang tegas mengamalkan tender terbuka, bukan direct award. Ia susulan kontroversi penjualan rundingan terus tanah seluas 559 ekar di Ladang Byram, Batu Kawan, oleh Perbadanan Pembangunan Pulau Pinang (PDC) dengan harga RM646 juta, beliau berkata penjualan itu pada mulanya dilakukan melalui rundingan terus, menimbulkan kebimbangan mengenai ketelusan dan potensi kehilangan hasil.
Bagaimanapun, selepas desakan orang ramai, beliau menjelaskan bahawa kerajaan Pulau Pinang membatalkan rundingan terus dan memilih tender terbuka yang menyebabkan harga jualan jauh lebih tinggi.
“Semalam, dalam maklum balas bertulis kepada ADUN Bunga Kebun Lee Boon Heng, ketua menteri (Chow Kon Yeow) mendedahkan terdapat tujuh syarikat pembida tanah itu, dijangka dijual pada harga RM780 juta.
“Harga tender RM780 juta adalah RM134 juta atau 21 peratus lebih tinggi daripada harga rundingan terus asal RM646 juta bagi tanah seluas 559 ekar itu,” katanya.
Beliau kemudiannya berkata rakyat Pulau Pinang mendapat manfaat lebih RM134 juta hanya dengan mengadakan tender terbuka.
Pengerusi parti DAP itu turut mengetengahkan isu-isu mengenai projek pembangunan Teluk Gurney, memetik peningkatan kos daripada RM175 juta kepada RM247 juta disebabkan penyeliaan dan perancangan yang tidak mencukupi, dengan kritikan berikutnya timbul daripada kecacatan yang ketara selepas pembukaan.
“Penalti lewat sebanyak RM 1.6 juta dikenakan bagi penangguhan 65 hari. Apakah kelemahan yang masih ada dan sedang diperbaiki?
“Kebimbangan yang lebih besar termasuk kelewatan yang ketara dan tahap kemajuan yang membimbangkan untuk Fasa 2, menimbulkan keraguan tentang keupayaan kontraktor untuk menyiapkan kerja dengan memuaskan. Apakah status semasa kemajuan kerja dan pembayaran yang dibuat setakat ini?” katanya.
Lim menambah bahawa apabila kerajaan mengambil alih sepenuhnya kawalan projek yang asalnya dijalankan sebagai Perkongsian Awam Swasta, ia mengabaikan untuk melaksanakan bukti konsep yang mengakibatkan kos tidak disemak sebanyak RM 275 juta oleh perunding kerajaan bebas.
Beliau berkata projek pembinaan itu menghadapi masalah seperti taman permainan yang rosak, sistem pemercik yang hilang, dan konkrit retak kerana tiada pengurus atau penyelia projek yang menyelianya, walaupun telah dilantik oleh pelbagai pakar.
Sambil mengetengahkan perancangan dan pengurusan cukai oleh PDC, beliau berkata pembayaran cukai melonjak secara drastik sejak beberapa tahun kebelakangan ini, menunjukkan kekurangan perancangan dan pengurusan cukai yang berkesan sejak 2017.
Bagaimanapun, beliau berkata dengan perancangan cukai yang lebih baik, dana boleh diperuntukkan untuk projek pembangunan penting seperti membina takungan bertingkat di Taman Perindustrian Batu Kawan untuk menangani isu bekalan air.
“Difahamkan, amalan pengurusan dan perancangan cukai sebelum ini tidak dilaksanakan selepas 2017, membawa kepada beban cukai yang ketara ke atas PDC bermula 2018. Cuba bayangkan betapa berfaedahnya PDC jika RM200 juta diperuntukkan untuk projek pembangunan.
“Pastinya, ‘takungan bertingkat’ boleh dibina di Taman Perindustrian Batu Kawan, bagi menangani isu bekalan air terputus di kawasan itu,” katanya.
Tambahnya lagi, Lim berkata ramai wakil rakyat berasa tidak berpuas hati dengan kenaikan tarif air yang tinggi berikutan ketidakpuasan hati terhadap Perbadanan Bekalan Air Pulau Pinang (PBAPP) dalam penyampaian perkhidmatan dan komunikasi dengan orang ramai.
Beliau berkata apabila elaun bulanan Ahli Lembaga Pengarah PBA Holdings Bhd meningkat daripada RM1,000 kepada RM1,500, elaun bulanan RM47,600 untuk ahli lembaga sambilan dianggap tidak munasabah.
“Buat pertama kali, PBAPP menghadapi gangguan bekalan air selama beberapa hari, yang tidak pernah berlaku sebelum ini. Melabur pada masa hadapan melalui pendigitalan ditekankan oleh pentadbir CAT sebagai sebab Pulau Pinang memerlukan segera Reka Bentuk IC dan Taman Digital. Pulau Pinang mendahului dalam pengeluaran cip semikonduktor, membekalkan 7 peratus daripada pasaran global dan 20 peratus kepada Amerika Syarikat,” katanya.
Justeru, beliau berkata insentif yang ditawarkan oleh Selangor amat diperlukan seperti RM60 juta daripada kerajaan persekutuan untuk perisian seperti Electronic Design Automation (EDA) dan RM65 juta daripada kerajaan negeri Selangor untuk perbelanjaan pengurusan, sewa dan gaji.
Jelasnya, pakej insentif sebegini bukan sahaja membolehkan 18 syarikat reka bentuk IC sedia ada di Pulau Pinang kekal tetapi turut menarik lebih banyak syarikat serupa dari luar negara.
Lim juga meluluskan bajet tambahan untuk hal ehwal agama Islam sebanyak RM3.3 juta untuk Jabatan Hal Ehwal Agama Islam Pulau Pinang bagi tahun ini tetapi kenaikan yang sama untuk tempat ibadat bukan Islam (Ribi) juga perlu.
“Saya ingin meminta kenaikan sama sebanyak RM3.3 juta diberikan kepada Ribi yang diperuntukkan sangat sedikit dana.
“Kita mesti memastikan sokongan saksama untuk semua masyarakat beragama,” katanya.