KUALA LUMPUR, 19 Feb — Dalam temu bual dengan Free Malaysia Today (FMT), bekas Menteri Kewangan II Datuk Seri Johari bin Abdul Ghani berkata kerajaan sepatutnya menumpukan kepada pentadbiran negara, bukan melibatkan diri dalam perniagaan. Beliau berkata penggunaan 5G Malaysia sepatutnya melibatkan syarikat telekomunikasi sahaja dan bukannya menubuhkan kenderaan tujuan khas (SPV – Special Purpose Vehicle) seperti Digital Nasional Berhad (DNB).
Beliau memberi contoh di Thailand, di mana kerajaan itu tidak menubuhkan entiti 5G apabila ia memutuskan untuk melancarkan 5G dan pelancaran mereka sangat pantas dan lebih lancar. Beliau memberitahu FMT, “Kita (Malaysia) menubuhkan sebuah syarikat untuk berurusan dengan syarikat telekomunikasi (tetapi) syarikat telekomunikasi tidak mempunyai keyakinan terhadap entiti kerajaan yang ditubuhkan itu.”
Digital Nasional Berhad ialah sebuah syarikat kenderaan tujuan khas Malaysia yang dimiliki oleh Kementerian Kewangan Malaysia dan dikawal selia oleh Suruhanjaya Komunikasi dan Multimedia Malaysia. DNB telah ditubuhkan pada awal Mac 2021 semasa pentadbiran Perdana Menteri Tan Sri Muhyiddin Yassin yang bertujuan untuk memacu pembangunan infrastruktur 5G di Malaysia. Pelancaran pertama perkhidmatan 5G di Malaysia telah dilancarkan pada 15 Disember 2021, dengan TM dan YTL sebagai pengendalinya selepas pelancarannya.
Jo Ghani berkata lagi, itulah sebabnya penggunaan 5G Malaysia perlahan dengan hanya liputan 36-38 peratus. Jika Malaysia memberikan pelancaran 5G kepada sektor swasta, mereka akan tahu cara menanganinya dan kerajaan hanya perlu mengawal mekanisme itu untuk memastikan ia memberi manfaat kepada kerajaan dan rakyat. Beliau menegaskan itu sepatutnya menjadi peranan kerajaan dan bukannya menceburi bidang perniagaan.
Jo Ghani berkata peranan kerajaan adalah untuk memberi tumpuan kepada menjalankan kerajaan dan mengutip cukai. Apabila kerajaan mula berniaga, di situlah banyak masalah akan timbul. Beliau menambah bahawa rancangan 5G kerajaan telah menghadapi kelewatan kerana syarikat telekomunikasi teragak-agak untuk membeli kapasiti pada peringkat awal kerana kebimbangan harga dan ketelusan.
DNB ialah entiti tunggal yang diberi mandat untuk melancarkan 5G di Malaysia dan telah dianugerahkan spektrum 700MHz, 3.5GHz dan 26/28GHz. Akibatnya, semua syarikat telekomunikasi tidak dibenarkan menggunakan rangkaian 5G mereka sendiri dan perlu memajak akses 5G daripada rangkaian borong tunggal negara itu.
Selepas pertukaran kerajaan berikutan pilihan raya umum baru-baru ini, Perdana Menteri Anwar Ibrahim telah menggesa agar semakan penggunaan 5G semasa Malaysia melalui DNB. Anwar mendakwa bahawa penggunaan 5G semasa tidak dilakukan secara telus dan tiada tender. Menteri Komunikasi dan Digital semasa Fahmi Fadzil telah menyatakan kebimbangan mengenai kelewatan dan kos penggunaan 5G. Pada masa ini, kerajaan menyasarkan untuk menyelesaikan semakan DNB pada akhir Mac 2023.
DNB baru-baru ini mendakwa bahawa ia telah melepasi sasarannya dengan mencapai hampir 50 peratus liputan penduduk menjelang akhir 2022. Selepas ditegur oleh Fahmi berhubung tuntutan liputan, DNB mengesahkan bahawa 5G hanya boleh diakses di 38 peratus kawasan berpenduduk manakala laman web lain masih menunggu untuk “dimasukkan” oleh syarikat telekomunikasi. Sumber dari syarikat telekomunikasi telah memberitahu bahawa dakwaan DNB tentang syarikat telekomunikasi boleh memilih bila dan di mana 5G akan tersedia adalah tidak benar kerana mereka tidak mempunyai access apabila tapak itu sedia dan hanya selepas masuk mereka akan mengetahui status operasi tapak tersebut.
Syarikat-syarikat telekomunikasi telah diseru untuk meliberalisasikan penggunaan 5G di Malaysia untuk mempercepatkan penggunaan. Bekas pengerusi SKMM Al-Ishsal Ishak berkata kerajaan boleh mengembalikan neutraliti teknologi spektrum sedia ada yang telah dibatalkan oleh pentadbiran terdahulu pada Julai 2021. Dengan neutraliti teknologi, syarikat telekomunikasi mampu memperbaharui spektrum sedia ada mereka untuk 5G yang akan membolehkan persaingan sihat seperti Jepun. Menggunakan Perkongsian Spektrum Dinamik (DSS), syarikat telekomunikasi boleh menggunakan spektrum sedia ada mereka untuk perkhidmatan 4G dan 5G. Memandangkan spektrum 5G DNB dianugerahkan berdasarkan Tugasan Radas (AA – Apparatus Assignment) dan bukannya Tugasan Spektrum (SA – Spectrum Assignment), beliau berkata kerajaan mempunyai sedikit fleksibiliti untuk memikirkan semula strategi penggunaan 5Gnya.
Pada masa ini, Maxis adalah satu-satunya syarikat telekomunikasi yang tidak menawarkan perkhidmatan 5G. Menurut kenyataan mereka, ia akan menangguhkan keputusannya untuk mendaftar dengan DNB sehingga kerajaan menyelesaikan semakan model rangkaian borong tunggal 5G semasa. – SoyaCincau