Selama bertahun-tahun, pakar dan ahli politik telah meminta perubahan besar dalam sektor pengangkutan. Walaupun kebanyakan motivasi untuk memupuk sistem pengangkutan awam sebahagian besarnya berpunca daripada keinginan untuk membendung pencemaran alam, perang di Ukraine telah memberikan sebab lain: Menggunakan kereta api, trem dan bas, bukannya kereta, orang Eropah akan mengurangkan penggunaan bahan api mereka kerana benua itu bergantung kepada import tenaga Rusia.
Dewan rendah parlimen Jerman, Bundestag, memperkenalkan pas pengangkutan bulanan yang sangat diskaun, membenarkan orang ramai di Jerman menaiki pengangkutan awam serantau pada harga €9(kira-kira $9.65) sebulan pada bulan Jun, Julai dan Ogos. Penggubal undang-undang berkata mereka berharap pas itu akan menjimatkan wang orang ramai dan menggalakkan mereka menggunakan pengangkutan awam daripada memandu kereta.
Tahun lepas, syarikat kereta api kebangsaan Jerman, Deutsche Bahn, mencatatkan kira-kira 8 juta penumpang setiap hari. Dengan pandemik coronavirus yang semakin berkurangan, angka penumpang dijangka meningkat tahun ini.
Sementara itu, negeri-negeri Eropah yang lain turut melancarkan, atau sedang merancang untuk langkah yang sama bagi mempromosikan sistem pengangkutan awam mereka.
Luxembourg
Luxembourg bangga menjadi negara pertama di dunia yang menawarkan pengangkutan awam percuma di seluruh negara. Sejak 1 Mac lalu, tiada siapa yang perlu membeli tiket untuk menggunakan rangkaian pengangkutan awam negara. Itu terpakai kepada penumpang antarabangsa dan pelancong asing juga, yang tidak mengejutkan kerana kira-kira 45% pekerja berulang-alik ke Luxembourg dari negara jiran.
Menjadikan pengangkutan awam percuma untuk semua adalah satu langkah besar bagi masyarakat, kata Menteri Pengangkutan Francois Bausch, sambil menambah bahawa “kerajaan mahu Luxembourg menjadi makmal untuk mobiliti.”
Dengan populasi yang meningkat sebanyak 40% dalam dua dekad yang lalu, bersiar-siar di negara kecil Eropah itu, peningkatan dalam penggunaan transit awam akan membantu mengelakkan lalu lintas di jalan raya Grand Duchy.
Setakat ini, tiada statistik penumpang telah disediakan oleh Kementerian Pengangkutan Luxembourg. Walau bagaimana pun, tamatnya sekatan coronavirus, bilangan penumpang terus meningkat. Pelbagai bas awam, kereta api dan trem di negara ini dibiayai oleh pembayar cukai.
(Luxembourg negara pertama di dunia memberi pengangkutan awam percuma buat rakyat dan pelancong)
Malta
Malta mahu menjadikan pengangkutan awam percuma untuk semua mulai 1 Oktober ini. Ia akan menjadikannya negara kedua di Eropah yang tidak mengenakan bayaran pengangkutan untuk rakyat dan pelawat asing. Matlamat inisiatif ini adalah untuk menghalang penduduk daripada menggunakan kereta.
Program ini juga dibiayai oleh pembayar cukai. Tiada angka tepat mengenai kos diterbitkan. Penduduk perlu memohon tiket khas yang melayakkan mereka menaiki bas dan kereta api secara percuma. Pelancong juga boleh mendaftar untuk mendapatkan tiket.
(Bas awam di Malta)
Hasselt, Belgium
Walaupun seluruh negara seperti Luxembourg dan Malta mempunyai atau merancang untuk membuat pengangkutan awam secara percuma, beberapa bandar dan majlis perbandaran juga telah mengambil langkah tersebut. Salah satunya ialah bandar Hasselt di Belgium. Ia terkenal di kalangan pakar pengangkutan di seluruh dunia kerana keputusannya pada 1997 untuk menjadikan semua bas dan kereta api percuma untuk digunakan.
Pegawai bandar, bagaimanapun, membalikkan keputusan itu pada 2013, memetik kos yang semakin meningkat. Penduduk Hasselt kini terpaksa membeli tiket pengangkutan awam semula.
Tallinn, Estonia
Sejak 2013, semua penduduk berdaftar di ibu negara Estonia, Tallinn, boleh menaiki bas dan kereta api di bandar secara percuma. Pihak perbandaran meneruskan langkah itu sebahagiannya kerana orang biasa bergelut untuk membayar pas perjalanan apabila krisis kewangan melanda. Walau bagaimanapun, wang cukai yang banyak diperlukan untuk menyokong inisiatif ini.
Setakat ini, sistem tersebut telah berfungsi tanpa sebarang masalah besar. Namun, pengangkutan awam masih menjadi topik kontroversi di negara ini, kata wartawan Estonia, Evelyn Kaldoja. “Orang ramai mengadu terdapat terlalu sedikit sambungan.” Ini, katanya, bermakna hanya sedikit yang memilihnya untuk perjalanan mereka ke tempat kerja.
Walaupun skim itu berjalan, bilangan kereta di jalan-jalan Tallinn tidak berkurangan, kata wartawan itu. “Walaupun pengangkutan awam percuma, orang yang pernah memandu kereta masih melakukannya.” Dia berpendapat sebarang penurunan dalam trafik mungkin berpunca daripada kenaikan harga petrol.
Banyak bahagian Estonia telah mengikutinya dan turut menjadikan pengangkutan awam percuma.
(Tahap kesambungan pengankutan awam di Estonia masih lemah)
Dunkirk, Perancis
Di bandar Dunkirk di Perancis, langkah-langkah untuk menyediakan bas dan kereta api percuma menyebabkan trafik berkurangan. Sejak 2018, penduduk boleh melakukan perjalanan dengan pengangkutan awam secara percuma.
Kajian yang dijalankan beberapa bulan telah berjaya tidak menggalakkan penduduk tempatan untuk memandu kereta mereka. Walaupun dua pertiga daripada responden berkata mereka bergantung kepada kereta, lebih separuh berkata mereka kini kerap menaiki bas untuk bersiar-siar. Kira-kira 5% malah berkata ketersediaan bas percuma membantu meyakinkan mereka untuk menjual kereta mereka atau tidak membeli kenderaan kedua.
(Antara bandar Perancis yang menyediakan pengangkutan awam percuma, Dunkirk)
Pulau-pulau di Denmark
Pulau Denmark tertentu menjadikan pengangkutan awam percuma buat sementara waktu semata-mata atas sebab ekonomi. Lina Holm-Jacobsen, jurucakap Visit Denmark, memberitahu akhbar online DW bahawa inisiatif itu direka oleh kerajaan Denmark untuk meningkatkan industri pelancongan selepas penutupan koronavirus.
Pada musim panas 2020 dan 2021, menaiki feri ke pulau-pulau ini adalah percuma untuk pengembara tanpa kereta. Kos tiket juga turun dengan ketara semasa musim panas. Feri, bagaimanapun, tidak percuma pada tahun 2022, tetapi pengunjung masih mendapat manfaat daripada tiket pengangkutan awam yang diberi diskaun.
Di negara kita pula baru-baru ini, kerajaan memberikan perkhidmatan awam percuma selama sebulan bagi semua pengangkutan awam di bawah kendalian RapidKL pastinya memberikan kelegaan kepada penumpang sekitar Lembah Klang. Namun ada yang berkata inisiatif sementara itu hanya membazirkan wang dan tidak menyelesaikan masalah pengangkutan awam dan kesesakan jalanraya dengan tuntas. Mungkin kerajaan perlu memberinya secara percuma seperti kebanyakan negara dan bandar di Eropah ?
(Stesen LRT Putrajaya)